Home Poradnik Trening obrońcy

Sklep

MSTS"Stefanski"

 

 

Trening obrońcy PDF Print E-mail
Written by Zbyszek   
Tuesday, 10 July 2007 15:49
 Jak zapowiadaliśmy w tym artykule podane bedą już konkretne ćwiczenia w treningu obrońcy. Podam też cechy charekterologiczne kandydata na defensora. Będzie też sporo o pracy nóg. Ale po kolei.


Konieczność posiadania obrońcy w grupie musi wynikać ze świadomości trenera tego faktu. A selekcja do tego specyficznego stylu gry powinna się odbywać przemyślanie. Na co warto zwrócić uwagę przy wyborze?
Postaram się na to pytanie odpowiedzieć na podstawie mojego już 25-cioletniego doświadczenia jako zawodnik i trener.
Ułatwić mi to może własna praktyka zawodnicza zważywszy, że sam jestem obrońcą.
Oto wstępne cechy kandytata na obrońcę:
1. Wysoka sprawność fizyczna. Często trenerzy szkolą na obrońców dzieci i młodzież z którą nic się nie da zrobić. Często są to osoby wolne, ze złą koordynacją, z nadwagą itd. Szkolny błąd! Może własnie z tego powodu tak rzadko u nas w kraju obrońcy odnoszą sukcesy.
Defensor jest tym, który toczy najdłuższe pojedynki w tenisie stołowym. Dlatego jego baza wyjściowa wszystkich cech motorycznych powinna być na jak możliwie wysokim poziomie. Tak by, w dalszym treningu następowała systematyczna progresja (rozwój, postęp).
2. Wysoki iloraz inteligencji. Można to stosunkowo szybko sprawdzić samemu przeprowadzając taki wewnętrzyny test na kandydata na defensora. Można też iść do szkolnego psychologa i porozmawiać z nim na ten temat. Gra obronna jest grą wysoko kombinowaną, gdzie o sukcesie decyduje "oszukiwanie" przeciwnika poprzez stosowanie zamiennie rotacji ciętej, pustej i ich pochodnych. Do tego często w ważnych momentach powinien stosować niekonwencjonalne (dla jego stylu gry) warianty zdobycia punktu np. wygranie piłki w następstwie bezpośredniego ataku po serwie, czy zagranie blokiem przy stole.
3. Raczej flegmatyczny typ osobowości. Defensor powinien wykazywać się dużym spokojem, opanowaniem i cierpliwością w grze. Do tego zmusza go specyfika gry defensywnej. Gdzie zdobycie punktu nierzadko następuje w 10 - 15 piłce. Na profile osobowości są też odpowiednie testy, które radzę zastosować przy podejmowaniu decyzji.
4. Waleczność - obrońca musi nierzadko ciężko się napracować, by zdobyć punkt, wygrać seta, a w końcu całe spotkanie. To nie tak jak u atakującego, który w 1 - 2 minuty potrafi odrobić straty silnymi atakami topspinowymi, czy dobrym serwem.
5. Chętne stosowanie na treningu zagrań z dolną rotacją. Nie zalecałbym za szybko decydować kto powinien zostać obrońcą. Tym bardziej, że na początku i tak wszyscy powinni trenować technikę podstawowych uderzeń (półwolej bekhend, półwolej forhend, topspin forhend, podcięcie przy stole itd). Warto parę tygodni, a nawet miesięcy przyjrzeć się jacy zawodnicy w naszej grupie chętnie stosują podcięcie (szczególnie w grze na punkty). Lub którzy z nich lubią odchodzić do tyłu i np. odgrywać piłkę lobem. Jest przy tym jeszcze jedna korzyść - prawdopodobnie nie będziemy mieli problemów z przekonaniem zwodnika/ki do treningu obrońcy.
No dobrze - znaleźliśmy odpowiedniego kandydata. Teraz potrzeba dla niego odpowiedniego treningu. Nie jestem w stanie opisać wszystkich szczegółów i detali treningu obrońcy. Można o tym napisać pewnie książkę. Jednak szczególnie istotne moim zdaniem sprawy postaram się podkreślić:
1. Specyfika pracy nóg. Zauważmy, że obrońca porusza się inaczej, niż zawodnik atakujący. U tego drugiego dominuje generalnie praca nóg lewa - prawa strona z krokiem odstawno - dostawnym. U obrońcy nogi pracują przód - tył i odwrotnie. Z tego powodu, że w każdej chwili musi być przygotowany na dwa warianty:
- skrót lub podcięcie przeciwnika
- atak topspinem lub smeczem
W związku z tym jak patrzymy na klasowego obrońcę to wykonuje on w czasie gry swoisty  taniec. Każdorazowo po podcięciu przeciwnika z pozycji gotowości - wykonuje krok do przodu nogą (z generalną zasadą, że do piłki podchodzi noga bliższa piłce). Natomiast przy ataku topspinowym z pozycji gotowości w zależności od miejsca ataku lewa noga idzie do tyłu (w przypadku ataku na bekhend u zawodnika praworęcznego). Przy ataku na forhend prawa noga idzie do tyłu.
2. Wypracowanie nawyku przyjmowania po każdym zagraniu odpowiedniej pozycji gotowości. Bardzo ważna sprawa. Bowiem pozycja gotowości u obrońcy wygląda inaczej, niż u atakującego:
- zawodnik stoi nieco bardziej z tyłu, niż zawodnik atakujący ok. 50-60 cm. od stołu.
- środek ciężkości jest bardziej przesunięty do przodu, ciało nieco bardziej w pozycji pionowej  
- cel zawodnika powinien być zawsze ten sam - powrót do pozycji gotowości niezależnie od rodzaju zagrania przeciwnika
- gracz zawsze dąży przy pozycji gotowości do ustawienia mniej więcej na środku stołu, a przynajmniej z nogami względem siebie ustawionymi równolegle i zawsze rękoma nad stołem
3. Obrońca powinien mieć bardzo dobry serw i umieć po nim często zaatakować.
Już nie wystarcza w dzisiejszych czasach sama obrona ze sporadycznym atakiem. Umiejętność ataku jest tym szczególnie ważna, że zakłóca on całkowicie  atakującemu rytm gry. Jest poza tym bardzo specyficzny i grany nietypowo. Nawet nie potrafię wytłumaczyć dokładnie dlaczego, ale prawie zawsze atak defensora kończy się punktem w pierwszej, a najpóźniej drugiej piłce. Dzieje się tak pewnie m.in z powodu stosowania innego rodzaju gładkich okładzin służących do ataku, niż to jest w przypadku zawodników z typowymi ofensywnymi gumami. Piłka ma też nieco inną rotację i tempo, co bardzo utrudnia odegranie piłki na drugą stronę.
4. Współczesny obrońca ze strony forhendowej powinien bardzo często grać kontratopspin.
5. Zróżnicowany dobór okładzin. W dzisiejszych czasach jest bardzo szeroki wybór okładzin bardzo przydatnych w grze defensywnej. Już do lamusa odszedł standart okładziny gładkiej na forhendzie i długich czopów na bekhendzie. Bardzo często można spotkać defensorów grających z dwóch stron czopami np. krótkimi i długimi. Jeśli do tego kręcą rakietką (tzn. używają obydwu rodzajów okładzin zamiennie na stronie bekhendowej i forhendowej) to jest to bardzo niewygodne dla przeciwnika. Można też spotkać obrońców grających dwiema okładzinami gładkimi lub jedną okładziną gładką, a jedną z krótkim czopem (krótki czop ma w 70 - 80% cechy okładziny gładkiej w zależności od grubości podkładu, podstawową różnicą jest fakt lepszej kontroli przy odbiorze serwu i większa łatwość w atakowaniu smeczem kosztem ataku topspinowego). Olbrzymim plusem takiego zestawienia jest nieczytelność nadawanej rotacji po ataku topspinowym. Choć nie można piłce nadać z tyłu tak mocnej dolnej rotacji jak w przypadku długich czopów to świetnie można mieszać rotację dolną i pustą przy identycznym ruchu nadgarstka. Następna korzyść to, że przy stole po podcięciu przeciwnika gładka guma oddaje bardzo silną rotację dolną. Co nie jest możliwe w przypadku długich czopów, gdzie w podobnym przypadku piłka jest z reguły pusta, bądź ma tylko lekką rotację dolną. Ułatwia to wtedy atakującemy silny atak topspinowy.
Dwie okładziny gładkie dają też dużą łatwość przechodzenia z obrony do ataku lub kontrataku.
6. Świetne czucie piłki. Zawodnik defensywny musi neutralizować i pokonywać olbrzymie rotacje górne przeciwników. A wszystko w dobie klejenia, węglowych desek( z różnymi systemami wspomagającymi) i bardzo przyczepnymi okładzinami. Nie każdy to potrafi, gdyż jest to w dużej mierze cecha wrodzona.
7. Umiejętność stosowania w przełomowych momentach, bądź to niekonwencjonalnych zagrań, bądź to zdecydowanie się na konsekwentne granie swojej gry w zależności od sytuacji na stole. Brzmi to dość skomplikowanie, a chodzi o zdolność do wybierania optymalnych rozwiązań taktycznych.
Czas chyba przejść do przykładowych ćwiczeń w treningu obrońcy. Właściwie powinno się je poszeregować ze względu na wiek i stopień zaawansowania. Jednak musiałoby z tego powstać kilka osobnych zeszytów treningowych. Postaram się więc wybrać wariant pośredni. Podane ćwiczenia są poukładane według proponowanej przeze mnie kolejności nauczania począwszy od wieku naborowego aż do wieku seniora. Można też je w kilku wariantach rozszerzać i rozwijać. Do czego zachęcam.
- pb* po przekątnej - praca nóg jednym krokiem
- pf * po przekątnej - praca nóg jednym krokiem
- 1x pb, 1 x pf w dowolny róg stołu
- 1 x pb, 1 x pfo* do bekhendu - świetne ćwiczenie przygotowujące do przejścia do ataku topspinowego
- nieregularne podcięcie z całego stołu w wybrany róg, w przypadku grania różnego róznego okładzinami wskazana nauka kręcenia rakietką w celu doskonalenia umiejętności odgrywania piłeczki niezależnie od miejsca z którego się gra i okładziny, która w danej chwili odbija piłeczkę  
- 1 x pb z przodu, 1 x pdb* z tyłu po ataku topspinowym do środka
- 1 x pf z przodu, 1 x pdf* z tyłu po ataku tospinowym do forhendu
- 1 x pdb, 1 x pdf po 2 atakach topspinowych, pf z przodu po skrócie partnera i znowu to samo
- tak samo jak wyżej, ale skrót następuje w pewnym momencie i znowu to samo
- tak samo jak wyżej, ale skrót następuje w pewnym momencie i jest zagrywany na cały stół i dalej dowolnie
- pdf z tyłu do f*, w pewnym momencie partner gra tf* do b*, pdb z tyłu do f i dalej to samo
- pdb z tyłu do środka, w pewnym momencie partner gra do do f, pdf z tyłu do środka i dalej to samo
- jak wyżej, ale po zagraniu topspinem przez partnera w przeciwległy róg, dalej dowolnie
- 1 x pdf  tyłu, 1 x ktf* do f
- 1 x pdb z tyłu, 1 x ktf ze strony f do środka
- 1 x pdb z tyłu, w pewnym momencie ktfo* na cały stół i dalej dowolnie
- 1 x pdf z dolną rotacją po topspinie, 1 x pdf z pustą rotacją po topspinie do f
- 1 x pdb z dolna rotacją po topspinie, 1 x pdb z pustą rotacją po topspinie do środka
- to samo jak wyżej, ale w pewnym momencie skrót przeciwnika na cały stół, po skrócie do b - sb* (najlepiej po pustej piłce), po skrócie do f - tf i dalej dowolnie
- pdb z tyłu po ataku t, w pewnym momencie atak do f, obrońca gra ktf i dalej dowolnie
- partner gra podcięcie na cały stół, w pewnym momencie tf lub tb do środka i znowu to samo
- 1 x pdb z tyłu, 1 x pdf z tyłu po tf partnera, w pewnym momencie atakujący gra do środka( na ciało, na łokieć) i dalej to samo
- tak samo jak wyżej, ale po ataku do środka jest dalej dowolnie
Mam nadzieję, że w cyklu moich artykułów o grze obronnej trochę przbliżyłem zainteresowanym ten temat. I pomoże to choćby trochę w treningu osób chętnych grać w tym choć trudnym, ale bardzo widowiskowym stylu gry.
* oznacza:
pb - podcięcie bekhend
pf - podcięcie forhend
pdb - podcięcie bekhend z tyłu (obrona z tyłu bekhendem)
pdf - podcięcie forhend z tyłu (obrona z tyłu forhendem)
f - forhend (strona forhendowa)
b - bekhend (strona bekhendowa)
tf - topspin forhend
ktf - kontratopspin forhend
ktfo - kontratopspin forhend odwrócony (ze strony bekhendowej)
pfo - podcięcie forhendem ze strony bekhendowej
sb - smecz bekhendowy (atak kończący bekhendem)
Zbyszek Stefański